Czas na kolarstwo.
Rozdział 221.
Marco Pantani. Ostatni podjazd – Matt Rendell
Zaledwie siedmiu zawodników w historii kolarstwa w jednym sezonie zdołało wygrać dwa najbardziej prestiżowe wyścigi – Giro d’Italia i Tour de France. Jednym z nich był Marco Pantani. Człowiek mający na Półwyspie Apenińskim status legendy, pomimo iż rok później został wykluczony z Giro, kiedy udowodniono mu stosowanie dopingu. Od tego momentu jego kariera całkowicie się załamała, a popularny „Pirat” zmagający się z problemami psychicznymi zatracił się w uzależnieniu kokainowym.
„Żeby wygrać, potrzebował gór, a nie […] malutkich wzniesień.”
„Ostatni podjazd” to historia życia i kariery Marco Pantaniego, począwszy od jego pochodzenia i korzeni, przez rozwój kariery kolarskiej, najpierw amatorskiej, a następnie zawodowej, aż do jego upadku i śmierci. Książka została napisana zgodnie z chronologią wydarzeń. I choć lektura jest spójną całością można wyraźnie podzielić ją na dwie części.
Pierwsza połowa to głównie wspomnienie kariery Marco Pantaniego. Matt Rendell momentami bardzo szczegółowo opisuje przebieg poszczególnych wyścigów. To doprawdy spora dawka kolarstwa. Druga połowa książki to natomiast historia upadku sportowca, a przede wszystkim człowieka. Momentem przełomowym dzielącym umownie lekturę jest wykluczenie głównego bohatera z Giro d’Italia z powodu zbyt wysokiego hematokrytu, oznaczającego stosowanie dopingu.
Muszę przyznać, iż pierwszych dwieście stron dotyczących kolarstwa było chwilami nieco nużące. Zdecydowanie bardziej pochłonęła mnie pozostała część lektury pełna niuansów medycznych, zawierająca wątki kryminalne, teorie spiskowe, a nawet prawnicze hipotezy.
„Pantani miał tak silny organizm, że mógł wyniszczyć sobie umysł i tożsamość za pomocą kokainy i cracku, a przy tym przez cały czas podtrzymywać pozory profesjonalizmu.”
Sporym atutem książki jest fakt, iż część historii opowiadają osoby z bliskiego otoczenia „Pirata” – jego rodzice, przyjaciele, dziewczyna, agentka, a nawet psychoanalityk. Jak również ci, którzy zajmowali się śledztwami dotyczącymi zawieszenia Marco za stosowanie dopingu oraz wyjaśnienia przyczyn jego śmierci. Dzięki rozmowom przeprowadzonym przez autora książki oraz załączonym fragmentom licznych publikacji otrzymujemy wielowymiarowy portret Marco Pantaniego.
Czytając „Ostatni podjazd” nie sposób nie docenić ogromu pracy autora. Matt Rendell nie tylko dotarł do osób mających kluczowe znaczenie dla poszczególnych wątków, ale także uzyskał dostęp do licznych raportów i dokumentów, zarówno medycznych, jak i policyjnych oraz prawnych. Zmierzył się z wieloma hipotezami dotyczącymi rzekomego spisku mającego na celu wykluczenie Marco z Giro, a także teoriami mówiącymi, iż śmierć kolarza była wynikiem morderstwa. Autor żadnej z popularnych hipotez nie neguje, ale wszystkie konfrontuje z faktami.
Warto również zaznaczyć, iż, pomimo że lektura podejmuje trudne tematy jest rzetelna i obiektywna. Z pewnością w tym względzie nie bez znaczenia jest fakt, iż autor nie jest Włochem, więc nie uległ powszechnej na Półwyspie Apenińskim „legendzie Pirata”.
„W jego wielkich występach była jakaś forma samookaleczenia, akt odrzucenia wszystkiego, co przyziemne […].”
Sięgając po tę książkę dowiecie się, kto miał decydujący wpływ na to, że Pantani zajął się kolarstwem, a także, jaka błędna diagnoza mogła przekreślić rozwój kariery Marco już u samego progu zawodowstwa. Odkryjecie, w którym wyścigu jechał w wełnianej czapce zamiast kasku, a gdzie na starcie pojawił się przebrany za kobietę. Przeczytacie, jaka „pamiątka” pozostała mu po zderzeniu z ciężarówką, czy też, dlaczego rozdawane przez Marco autografy można było uznać za dość osobliwe.
Poznacie kilka teorii próbujących wyjaśnić skąd wzięła się ksywka Marco – „Pirat”. Dowiecie się, w jaki sposób członkowie zespołu uczcili zwycięstwa Marco w Giro d’Italia i Tour de France w 1998 roku. Odkryjecie, o co Marco spierał się z organizatorami Touru, jak postrzegał swoje ataki na podjazdach, a nawet jak zaczął się jego konflikt z Lance’em Armstrongiem.
„[…] jeśli był czysty, jak utrzymywał do samego końca, to z pewnością przez całą karierę został ograbiony z wielu zwycięstw.”
Matt Rendell, podobnie jak inni autorzy piszący o kolarstwie, mierzy się z kwestią dopingu. Pomimo iż ta tematyka została już szeroko omówiona, także w innych książkach sportowych, z dużym zainteresowaniem przeczytałam o zagadnieniu dopingu w biografii Marco Pantaniego, utrwalając, a nawet poszerzając swoją wiedzę. Autor dokładnie wyjaśnia korzyści płynące ze stosowania chemicznego wspomagania, ukazując biologiczne aspekty tego procederu. Szczegółowo opisuje także przebieg poboru krwi, a następnie badań, z oznaczeniem hematokrytu na czele.
Dowiecie się, jaką barwę i konsystencję ma krew sportowca stosującego EPO, a także, dlaczego musi on spać z monitorem pracy serca. Odkryjecie ile analiz krwi wykonano zanim orzeczono z całą pewnością, iż Pantani ma zbyt wysoki hematokryt, wykluczający go z dalszej rywalizacji w Giro w 1999 roku. Poznacie argumenty, które Marco podawał zaprzeczając oskarżeniom o stosowanie dopingu, a także linię obrony przyjętą przez jego prawników próbujących wyjaśnić wysokie wyniki krwi swojego klienta.
„Jeśli zaś czysty nie był, to przez całe życie kłamał i robił to bardzo przekonująco.”
Czytając tę lekturę dowiecie się jak wyglądały ostatnie chwile życia włoskiego kolarza. Autor dokładnie odtwarza ostatnie tygodnie życia Pirata, a nawet, co do minuty opisując jego ostatnie dni. Poznacie szczegóły autopsji ciała Pantaniego, wyniki oględzin pokoju hotelowego, w którym zmarł, a także przyczynę jego śmierci.
Czego dotyczy określenie „ucieczka telewizyjna”? W jakim celu kolarz biorący udział w trzytygodniowym wyścigu dodatkowo jeździ po nocach na trenażerze? Kto rzucił Piratowi wyzwanie dotyczące wyścigu Mediolan-San Remo-Mediolan zakładając się z nim o… dom!? Ilokrotnie stężenie kokainy w organizmie Pantaniego przekroczyło dawkę śmiertelną?
„Ta sama lekkomyślność, która popychała go do zażywania dużych ilości kokainy, napędzała go na zjazdach, kiedy to gnał na złamanie karku.”
„Ostatni podjazd” to kompleksowa biografia Marco Pantaniego. Tragiczna historia człowieka ukazująca jak niewiele potrzeba, aby ze szczytu trafić na samo dno. Dla fanów Pirata będzie to z pewnością bardzo trudna lektura, ale powinni ją przeczytać, aby ponownie stanąć w prawdzie dotyczącej nie tylko ich idola, ale świata kolarstwa w ogóle. Książka godna polecenia!
Za możliwość przeczytania i zrecenzowania książki dziękuję Wydawnictwu SQN.
Źródło zdjęcia: własne
Powiązane wpisy:
1. Wyścig tajemnic
2. Giro d’Italia. Historia najpiękniejszego wyścigu kolarskiego świata
3. Wyścig kłamstw. Upadek Lance'a Armstronga
